هویت جنسی نوجوان و نقش والدین در شکل گیری آن

هویت جنسی به معنای شناخت و تعریف فرد از جنسیت خود است. این هویت بر اساس عوامل مختلفی مانند فرهنگ، تجربه‌ های زندگی، تربیت و عوامل بیولوژیکی شکل گرفته اند. هویت جنسی شامل دو بخش جنس بدن و هویت روحانی می شود. در صورت عدم تطابق این دو بخش، افراد ممکن است با مشکلات روانشناختی و اجتماعی رو به رو شوند. در ادامه به بررسی بیشتر هویت جنسی نوجوان می پردازیم.

در واقع هویت جنسی شامل فرهنگ، تجربیات ما در طول زمان در موقعیت های مختلف همچون خانواده، مدرسه، جامعه، مهدکودک و … می شود. هویت جنسی نوجوانان نیز بسیار مهم بوده، به این معنا که یک نوجوان بهتر است در رابطه با جنسیت و نقش های مرتبط با آن اطلاعات مناسبی را کسب نموده و تصویری واضح از آن داشته باشد.

هویت جنسی نوجوان به چه معناست؟

هویت جنسی نوجوان به معنای شناخت و تشخیص جنسیت خود است. در این دوره از زندگی، نوجوانان با تغییرات فیزیکی و روانی خود مواجه می ‌شوند. همچنین به دنبال شناخت و هویت جنسی خود هستند.

امروزه، جامعه درباره هویت جنسی نوجوانان با تفکرات مختلفی رو به رو است. بعضی از افراد بر این باور هستند که هر فرد حق دارد تصمیم بگیرد که چگونه به عشق و علاقه خود عکس العمل نشان داده؛ و چگونه شخصیتی را پذیرفته و چه سبک زندگی را در پیش بگیرد. در حالي که برخی افراد با چنین روشی مخالف هستند.

با تأثیر فرهنگ جامعه، بسياري از نظام‌ های قديمي باور دارند که شخص باید به سبك زيستي خود پاسخ دهد. با این حال، در سال ‌‍2021، جامعه رشد قابل توجهی در قبول شخصیت و هویت جنسی افراد داشته است.

عوامل موثر در شکل ‌گیری هویت جنسی نوجوان

بخشی از شکل گیری هویت در نوجوانان مربوط به هویت جنسی در آن ها می شود. هویت جنسی ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار ‌گیرد که شامل موارد زیر می شود:

• فرهنگ و اجتماع

 فرهنگ و اجتماع به عنوان یک عامل بسیار مهم در شکل‌ گیری هویت جنسی نوجوان به حساب می آید. این عامل شامل تاثیرات فرهنگ، سبک زندگی، اعتقادات دینی، سطح تحصیلات و فضای خانوادگی می شود.

• رسانه

رسانه به عنوان یک منبع اصلی اطلاعات برای نوجوانان، در شکل ‌گیری هویت جنسی آن ‌ها تأثیر دارد. صحبت‌ های دختر/پسر در فضای مجازی، بازی هاي ویدئویی با موضوعات جنسی، فیلم هاي پورن و … از جمله عوامل مهم به حساب می آیند.

• خانواده

خانواده نقش بسزایی در شکل ‌گیری هویت جنسی نوجوان دارد. چگونگی رفتار والدین با نوجوان، رابطه با برادران و خواهران، حضور چندین پدیده در خانواده (مثلاً طلاق) و … از جمله عوامل تأثیر گذار هستند.

• دوستان

دوستان نیز به عنوان يك منبع تأثیرگذار در شکل گیری هویت جنسی يك فرد هستند.

• سبک زندگی

سبك زندگی یک عنصر تاثیرگذار در شکل گیری هویت جنسی نوجوان است.

تاثیر دوره نابالغی در شکل ‌گیری هویت جنسی نوجوان

دوره نابالغی در نوجوانی، مرحله‌ ای است که شخص از دوران کودکی به دوران بزرگسالی وارد می ‌شود. در این دوره، تغییرات فیزیکی، و رفتاری در بدن و روان شخص رخ می ‌دهند. این تغییرات شامل رشد فرد، تغییرات هورمونی، تغییرات در رفتارها و علاقه ‌های جنسی و … می شوند. تاثیر دوره نابالغی در شکل ‌گیری هویت جنسی بسیار زیاد است.

در این دوره، فرد با تحولات جنسی آشنا مي ‌شود و به سمت جنسیت خود پیش می ‌رود. همچنین، این دوره باعث شکل گیری هویت جنسی فرد خواهد شد. به عبارتی دقيق ‌تر، نوجوان با تجربه يك سری تحولات جسمانی و رفتاری كه به همراه خود دارد، به سمت يك هویت جنسی خاص پیش خواهد رفت. در مجموع، دوران نابالغی در نوجوان با تحولات فراوان در حال رخ دادن است که به شکل گیری هویت جنسی فرد کمک می کند.

اختلال هویت جنسی چیست؟

اختلال هویت جنسی به معنای عدم تطابق میان هویت جنسی فرد و جنسیت فیزیکی او است. به عبارت دیگر، فرد با این اختلال احساس می‌ کند که تمایلات جنسی او با جنسیت فعلی خود تطابق ندارد. به عنوان مثال، یک زن در بدن یک مرد، یا یک مرد در بدن یک زن به دنبال شناسایی خود باشد. عوامل مختلفی می توانند سبب شکل گیری اختلال هویت جنسی نوجوان گردند. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عوامل ژنتیکی

برخی از تحقیقات نشان داده ‌اند که وجود ژن ‌های خاص ممکن است باعث شکل‌ گیری اختلال هویت جنسی در نوجوان شوند.

• عوامل محیطی

تجربه ‌های زندگی، فرهنگ، تربیت و تاثیرات خانوادگی و اجتماعی ممکن است باعث شکل ‌گیری این اختلال در نوجوان شوند.

• نا هماهنگی بین خود آگاه و نا خود آگاه

امکان دارد نوجوان در مواجهه با جهان اطراف خود، در یابد که بین نظرات، عقاید و رفتارهای او تعارض وجود داشته که منجر به شکل گیری این اختلال در نوجوان مي ‌شود.

آیا والدین باید درباره مسائل جنسی با نوجوان خود صحبت کنند؟

بله، والدین باید با نوجوان خود درباره مسائل جنسی صحبت کنند. این موضوعات شامل اطلاعاتی در مورد بدن، تغییرات جسمی، رفتارهای جنسی، روابط عاطفی و جنسی، بارداری و امراض جنسی می شوند. صحبت کردن با نوجوانان در رابطه با این موضوعات به آن ‌ها کمک می ‌کند تا بهتر درک کنند و خود را برای تصمیم‌ گیری‌ های آینده آماده نمایند. همچنین، صحبت کردن با والدین به نوجوانان اعتماد به نفس بیش تر و احساس راحتی در مورد خود و بدنشان را می دهد. بنابراین آموزش مسائل جنسی به نوجوان خود را جدی بگیرید.

سخن پایانی

در مطالب گفته شده سعی بر این شد تا بر موضوع هویت جنسی نوجوان و عواملی که سبب شکل گیری آن می گردند، بپردازیم. والدین لازم است در خصوص این مسائل با فرزندان خود صحبت کرده و درک روشن و واضحی از این بعد هویت در ذهن آن ها ایجاد کنند. بسیاری از این اختلالات ریشه در کودکی افراد دارند. بنابراین تربیت جنسی فرزندان بسیار حائز اهمیت بوده و در آینده باعث شکل گیری هویت جنسی در نوجوان می شود.

لازم است که همواره در این خصوص فرزندان خود را درک کرده و به سوالات و مسائل آن ها پاسخ درست داد. چنانچه نمی توانیم پاسخی درست را با فرزندان مان به اشتراک بگذاریم، از کمک مشاوران و متخصصان در این حوزه بهره ببریم. وجود این اختلالات در کودکان و نوجوانان فشارهای روانی بسیاری را بر آن ها وارد می کند و تبعات جبران ناپذیری را برای آن ها در پی خواهد داشت. بنابراین لازم است که والدین این مسائل را جدی گرفته و حتماً به آن ها بپردازند.

پناه سبز

سوالات متداول

• اختلال هویت جنسی چیست؟

اختلال هویت جنسی به معنای عدم تطابق میان هویت جنسی نوجوان و جنسیت فیزیکی او است. به عبارت دیگر، فرد با این اختلال احساس می‌ کند که تمایلات جنسی او با جنسیت فعلی خود تطابق ندارد. به عنوان مثال، یک زن در بدن یک مرد، یا یک مرد در بدن یک زن به دنبال شناسایی خود باشد.

• چه عواملی در شکل گیری هویت جنسی نوجوان تاثیر گذار است؟

عوامل مختلفی می توانند در شکل گیری هویت جنسی افراد تاثیرگذار باشند. این عوامل عبارتند از: خانواده و چگونگی رفتار والدین با نوجوان ، رسانه، فرهنگ و اجتماع، دوستان، سبک زندگی و …