نشانه های استرس و اضطراب در نوجوانان +راه های درمان استرس

امروزه استرس و اضطراب یکی از پر کاربردترین واژه ها هستند. استرس در نوجوانان مسئله ای بسیار مهم است در صورتی که به شکل صحیح با آن برخورد نشود ممکن است مشکلات فراوانی را به وجود آورد. بر اساس پژوهش های انجام شده می توان گفت استرس در نوجوانان بسیار بیشتر از بزرگسالان است.  این مسئله می تواند زنگ خطری جدی برای والدینی باشد که فرزند نوجوان در خانه دارند. استرس در نوجوانان دلایل متعددی دارد و ممکن است ریشه های مختلفی داشته باشد. در ادامه به دلایل اضطراب و نحوه برخورد با آن می پردازیم. با ما همراه باشید.

استرس و اضطراب چیست؟

در ابتدای مطلب بهتر است به شما بگوییم که استرس و اضطراب دقیقا چه چیزی هستند. می توان گفت این دو مسئله، دو طرف یک سکه هستند و به دنبال یکی، دیگری نیز رخ می دهد. استرس به مجموعه واکنش های مغز گفته می شود که به خاطر یک یا چند اتفاق بیرونی یا درونی روی بدن اتفاق می افتد؛ در نتیجه این واکنش ها شما ممکن است احساس نگرانی یا دلهره داشته باشید.

به همان معنا اضطراب نیز درست به معنای نگرانی، ترس و دلهره داشتن است. این حالت یک حالت هیجانی محسوب می شود. در واقع می توان اضطراب را به عنوان یک واکنش به استرس در نظر گرفت؛ اما این اتفاق لزوما در زمان استرس نمی افتد و ممکن است به شکل عادی نیز پیش آید. این اتفاق ممکن است در تمامی افراد و گروه های سنی رخ دهد.

نشانه های استرس و اضطراب در نوجوان

از مهم ترین تغییرات دوران نوجوانی بالا و پایین شدن احساسات، عواطف و رفتار آن ها است. این تغییرات توسط والدین به خوبی قابل مشاهده هستند. نوجوانان اغلب یک روز بسیار با حوصله هستند و روز دیگر اصلا حوصله ندارند و یکی از دلایل این مسئله ممکن است استرس در آن ها باشد. در ادامه نشانه های استرس را به شما معرفی می کنیم:

• علائم جسمانی

زمانی که نوجوان استرس شدید داشته باشد ممکن است بدنش نسبت به آن واکنش فیزیکی نشان دهد. از جمله علائم جسمانی اضطراب و استرس می توان به خشکی دهان، تپش قلب، عرق کردن، لرز، تنگی نفس، درد یا ناراحتی سینه، تهوع یا دل پیچه و کم اشتهایی اشاره کرد.

• علائم شناختی

از جمله علائم شناختی اضطراب می توان به ضعف در کارکرد حافظه و ناتوانی در تمرکز، غیر منطقی بودن، قضاوت های نادرست و بد، دیدگاه منفی نسبت به مسائل مختلف اشاره کرد.

• علائم رفتاری

برخی اوقات اضطراب و استرس موجب ایجاد تغییراتی در رفتار نوجوان خواهد شد از جمله این تغییرات می توان به تغییر در عادات خواب و خوراک اشاره کرد. همچنین برخی اوقات علائمی عصبی هم چون عادات جویدن ناخن‌ ها، کندن پوست لب ها، جیغ زدن و… از نوجوان سر می زند.

• نشانه های مربوط به خلق و خو

هنگامی که نوجوان استرس و اضطراب دارد تغییرات مربوط به خلق و خو نیز از خود نشان می دهد. همچنین در برخی موارد می توان علائم افسردگی از جمله ناراحتی، گوشه گیری، کج خلق و پرخاشگری و عصبانیت ناگهانی و بی دلیل را در نوجوان مشاهده کرد.

علت های استرس و اضطراب در نوجوان

علت های استرس در نوجوانان بسیار زیاد است و این دلایل می توانند به میزان زیادی روی زندگی فردی و اجتماعی او تاثیر بگذارد. از جمله این علت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ژنتیک

پژوهش های انجام گرفته نشان گر این است که، والدینی که روان پریش و مضطرب هستند، می توانند این پریشانی و فشار و تشویش روانی را به شکل کاملا ناخوداگاه به فرزندان خود انتقال دهند. هنگامی که پدر یا مادر در زمان رویارویی با مسائل گوناگون زندگی، توانایی و مهارت مدیریت احساسات خود را نداشته باشند و به میزان زیادی مضطرب و نگران شوند فرزند آن ها نیز از این رفتار الگو خواهد گرفت و در زندگی خود به همان صورت عمل خواهد کرد.

• توقعات بیش از اندازه والدین

انتظارات بیش از توانایی از نوجوان نیز ممکن است آن ها را به دام اضطراب بی اندازد. اضطراب یک وضعیت آنی نیست و به مرور زمان تشکیل می شود. زمانی که نوجوان والدینی دارد که او را بیش از حد تحت فشار قرار می دهند و توقعاتی فرای توان نوجوان از او دارند، عزت نفس در نوجوانان پایین آمده و احساس سردرگمی و استرس خواهد داشت.

• تغییرات جسمانی

یکی دیگر از مسائلی که موجب ایجاد استرس می شود تغییرات جسمانی در ســن بلوغ است. تغییرات احساسی و جسمانی در زمان بلوغ، می توانند موجب به وجود آمدن استرس و اضطراب در نوجوان شوند. نوجوان در ابتدا اطلاعی از این که در بدنش چه اتفاقی درحال وقوع است، ندارد و علت تغییرات احساسی‌ و جسمی خود را نمی داند. همین مسائل موجب ایجاد استرس در او می شود.

• استرس ناشی از شرایط مالی

پول مسئله ای نیست که تنها برای بزرگ سال ها مهم باشد. نوجوانان نیز ممکن است در بحران ‌های مالی آسیب ببینند. این مسئله به این علت است که آن ها نیز می توانند مشکلات مالی را حس کنند. بر اساس پژوهش ها، می توان گفت افرادی که در خانواده ‌های کم ‌درآمد هستند، همواره استــرس مالی دارند و در نوجوانی و بزرگسالی دچار مشکل می شوند.

• شرایط روانی خانواده

هر چیزی که بر سلامت روان خانواده اثر دارد، به شکل مستقیم بر نوجوانان هم تاثیر گذار خواهد بود. از جمله این مسائل می توان به انتظارات بیش از حد والدین، اختلاف بین پدر و مادر، مریضی یکی از اعضای خانواده یا اختلاف و روابط سست بین خواهر و برادرها اشاره کرد. اگر شرایط روانی مناسبی در خانه حاکم نباشد، نوجوان دچار استرس و اضطراب خواهد شد.

• فشار همسالان

همان طور که می دانید نوجوانی یک دوره حساس است. در این دوره هر فرد می تواند هویت خود را پیدا کند. در این بین، نوجوانان باید وجه ‌ی اجتماعی مناسبی برای خود دست و پا کنند و برای نگه داشتن آن فشار زیادی را تحمل کنند. در این زمان نوجوان سعی دارد میان خود و همسالانش یک رابطه مناسب ایجاد کند و عدم ایجاد این رابطه می تواند استرس زیادی را به او تحمیل کنید.

• پایین بودن اعتماد به نفس و عزت‌ نفس

بعضی از کودکان و نوجوانان، همواره این احساس را دارند که قادر نیستند کاری که به آن ها محول شده را به درستی انجام دهند و یا تصور می کنند توانایی و ظرفیت انجام آن وظیفه را ندارند. همین طور نوجوانان همواره پرسش هایی در مورد تغییرات احساسی و جسمانی خود دارند و درباره خود به شک و تردید می افتند. این مسائل می توانند به میزان زیادی نوجوان را دچار استرس و اضطراب نماید.

راه های درمان استرس و اضطراب در نوجوان

ممکن است که شما نیز بپرسید که چطور استرس را در نوجوانان از بین ببریم و راه های درمان استرس در این افراد چیست؟ در ادامه راه های درمان استرس را به شما معرفی می کنیم.

• فعالیت های ورزشی

یکی از کار هایی که نوجوان برای کاهش استرس می تواند انجام دهد، ورزش کردن است. نوجوان می تواند فعالیت ورزشی را به عنوان یک تفریح در برنامه خودش قرار دهد. ورزش هایی مثل شنا و پیاده روی به عنوان یک گزینه مناسب برای نوجوان هستند.

• گفت و گو یکی از راه های درمان استرس

نوجوان می تواند با صحبت کردن و معاشرت با خانواده و دوستانش استرس و اضطراب خود را به میزان زیادی کاهش دهد. معاشرت نوجوان با اشخاصی که همدلانه به سخن های او گوش فرا می دهند موجب ایجاد آرامش خاطر در نوجوان شده و اضطراب را از بین می برد. نحوه برخورد و رفتار والدین با نوجوان نیز می تواند در درمان استرس بسیار تاثیرگذار باشد.

• دارو درمانی

برخی اوقات نیز ممکن است نوجوان به دارو برای درمان استرس نیاز داشته باشد. در این زمان مصرف داروهای ضد اضطراب، برای درمان استرس و اضطراب نوجوان حائز اهمیت هستند. تعداد زیادی از والدین می ترسند که مصرف این داروها روی آینده فرزندشان تاثیر بگذارد و حالتی دائمی پیدا کند؛ درحالی که مصرف دارو در زمان درست بر اساس تجویز روانپزشک می تواند از تعداد زیادی از آسیب های دیگر که در بزرگسالی امکان دارد نوجوان به آن دچار شود جلوگیری نماید.

تاثیر رفتار والدین بر کنترل و درمان استرس نوجوانان

حمایت والدین از نوجوانان مسئله بسیار مهمی در روند درمان استرس و کنترل آن است. زمانی که میان نوجوان و والدین او رابطه ای دوستانه برقرار باشد، استرس او به میزان زیادی کاهش می یابد و احساس بهتری به او دست می دهد. به همین خاطر بهتر است به جای سرزنش کردن فرزند، او را تشویق و حمایت کنید.

سخن پایانی

حال که با عوامل استرس و اضطراب نوجوانان آشنا شدید و راه هایی برای درمان آن پیشنهاد شد؛ اگر باز هم برای کنترل استرس و اضطراب دچار مشکل هستید و نمی توانید به تنهایی از عهده ی آن برآیید بهتر است حتما به یک روانشناس مراجعه کنید تا در این زمینه به شما کمک کند. همچنین می توانید از دوره والدین مشاور که در سایت قرار گرفته است، استفاده کنید تا راحت تر با چالش های زندگی امروزه مواجعه شوید.

منبع: hopkinsallchildrens

سوالات متداول

• علل مختلف استرس و اضطراب در نوجوانان چیست؟

استرس و اضطراب در افراد می تواند به دلایل مختلفی مربوط شود. از جمله آن ها می توان به: ژنتیک، تغییرات جسمی، توقعات زیاد والدین، فشار همسالان، شرایط خانواده، شرایط مالی، کمبود اعتماد به نفس و عزت نفس اشاره کرد.

• از کجا بفهمیم به استرس و اضطراب دچار شده ایم؟

از روی علائم مختلفی همچون علائم جسمی، رفتاری، تغییرات خلق و خو، پروز احساس و دیدگاه منفی و …. می توان شک کرد که دچار استرس شدیدی هستید.