وبلاگ
منظور از اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
بهمن
اختلال اضطراب اجتماعی اغلب شامل نگرانی های شدید و مداوم است که فرد به دلیل ظاهر یا رفتارش، توسط دیگران مورد قضاوت قرار می گیرد یا در مقابل دیگران احساس خجالت یا تحقیر می کند. همچنین فرد مبتلا معمولاً بیش از حد احساس ترس و نگرانی دارد و غلبه بر این ترس برای او بسیار دشوار است.
اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
اختلال اضطراب اجتماعی یا هراس اجتماعی یک اختلال اضطراب رایج در جامعه است. این نوع اختلال باعث ترس و اضطراب فرد در محیط های اجتماعی می شود و اغلب در افراد با سنین نوجوانی ظاهر می شود. فرد مبتلا به این بیماری به شدت مضطرب است و از قضاوت دیگران یا تحت نظر گرفتن اطرافیان خود می ترسد.
ترس از تحقیر، قضاوت یا طرد شدن یکی از ویژگی های اصلی اختلال اضطراب اجتماعی است. البته در برخی موقعیت های اجتماعی، احساس اضطراب و استرس می تواند تا حدودی طبیعی باشد. مثلاً رفتن به مصاحبه شغلی یا سخنرانی باعث ایجاد استرس و اضطراب در افراد می شود، اما در اختلال اضطراب اجتماعی، افراد در تعاملات روزانه خود دچار استرس و ترس شدید می شوند.
افرادی که از اضطراب اجتماعی رنج می برند، گاهی متوجه می شوند که ترس ها و اضطراب های غیر منطقی و غیر ضروری دارند، اما نمی توانند بر آن غلبه کنند. اضطراب اجتماعی با کمرویی بسیار متفاوت می باشد، خجالتی بودن تأثیر نامطلوبی بر زندگی اجتماعی، کار و معاشرت افراد دارد، اما اثرات آن به اندازه اضطراب اجتماعی نیست. اضطراب اجتماعی پایدار و غیرقابل کنترل می باشد و زندگی شخص را به شدت مختل می کند و تأثیر نامطلوبی بر روابط، کار، مدرسه و زندگی روزمره فرد خواهد گذاشت.
علائم اضطراب اجتماعی
• ترس از موقعیت هایی که ممکن است مورد قضاوت منفی قرار بگیرید
• نگرانی در مورد تحقیر یا خجالت
• ترس زیاد از تعامل و صحبت با غریبه ها
• پرهیز از صحبت با دیگران به دلیل خجالت
• ترس از اینکه دیگران متوجه اضطراب شما شوند
• ترس از علائمی که اضطراب شما را نشان می دهد
• خوداری از قرار گرفتن در جمع
• احساس اضطراب در یک موقعیت بالقوه ترسناک
• ترس یا اضطراب شدید در موقعیت های اجتماعی
• بررسی عملکرد تعاملی خود پس از حضور در جمع
کودکان معمولاً اضطراب خود را در برقراری ارتباط با بزرگسالان یا کودکان هم سن و سال خود با گریه کردن، بدخلق بودن، چسبیدن به والدین خود یا صحبت نکردن در جمع نشان می دهند. اضطراب عملکردی، نوعی اختلال اضطراب اجتماعی است که در آن فرد، ترس و اضطراب شدیدی از صحبت کردن و حضور در جمع دارد. در حالی که در سایر شرایط عادی این احساس را ندارد.
علائم فیزیکی اختلال اضطراب اجتماعی
- خشمگین شدن
- تپش قلب
- لرزش بدن
- عرق کردن
- درد معده یا حالت تهوع
- دشواری در تنفس
- سرگیجه یا سیاهی چشم
- احساس تخلیه ناگهانی ذهن
- کشیدگی عضلات بدن
دلایل بروز اختلال اضطراب اجتماعی
مثل هر اختلال روانی دیگری، اضطراب اجتماعی ناشی از عوامل بیولوژیکی و محیطی متعدد می باشد. علل اصلی اختلال اضطراب اجتماعی شامل موارد زیر می باشد:
-
عوامل ژنتیکی
اگرچه مشخص نیست که چه میزان از این اختلال ناشی از عوامل ژنتیکی است و چه میزان نتیجه یادگیری، اما به نظر می رسد که اختلال اضطراب اجتماعی در برخی خانواده ها بیشتر دیده می شود.
-
ساختار مغزی
به نظر می رسد ساختار مغزی به نام آمیگدال در ایجاد این اختلال نقش داشته باشد. افرادی که آمیگدال فعال تری دارند نسبت به ترس واکنش قوی تری نشان می دهند که می تواند منجر به این اختلال شود.
-
محیط
اختلال اضطراب اجتماعی می تواند یک رفتار یادگرفته شده باشد. ممکن است فرد این رفتار را پس از یک تجربه اجتماعی ناخوشایند آموخته باشد. همچنین به نظر می رسد کودکانی که والدین کنترل کننده یا روان رنجور دارند، بیشتر به این اختلال مبتلا می شوند. بنابراین چگونگی رفتار والدین با نوجوان می تواند در بروز این اختلال نقش داشته باشد.
علاوه بر موارد فوق، عوامل متعددی وجود دارد که خطر ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی را در برخی افراد افزایش می دهد:
-
سابقه ی خانوادگی
اگر والدین، خواهر و برادر شما دارای اختلال اضطراب اجتماعی هستند، احتمال ابتلای شما به آن بیشتر از دیگران خواهد بود.
-
تجربیات منفی
کودکانی که تجربه تمسخر، آزار و اذیت، طرد شدن، توهین و تحقیر شدن توسط اطرافیان به ویژه والدین خود را دارند و افرادی که در طول زندگی خود حوادث منفی مانند درگیری های خانوادگی و بدرفتاری را تجربه کرده اند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی قرار می گیرند.
-
ویژگی های ذاتی
کودکان خجالتی، گوشه گیر و ساکت بیشتر در مواجهه با موقعیت های جدید از اضطراب اجتماعی رنج می برند.
-
موقعیت های اجتماعی جدید
علائم اضطراب اجتماعی معمولاً در سال های نوجوانی ظاهر می شوند، اما این علائم ممکن است برای اولین بار به دلیل ملاقات با افراد جدید، سخنرانی در جمع یا ارائه یک شغل مهم ظاهر شوند.
-
داشتن ظاهر یا شرایطی که جلب توجه می کند
به عنوان مثال، تغییر شکل صورت، لکنت زبان، یا لرزش بدن می تواند منجر به اختلال اضطراب اجتماعی در برخی افراد شود.
درمان اضطراب اجتماعی
درمان اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) به میزان شدت عملکرد عاطفی، فیزیکی و روزانه فرد بستگی دارد. طول دوره درمان نیز متفاوت خواهد بود. برخی از افراد ممکن است به درمان اولیه به خوبی پاسخ دهند و دیگر نیازی به تلاش بیشتر نداشته باشند. با این حال، افرادی هستند که در طول زندگی خود به حمایت نیاز دارند، این افراد به دارو و جلسات مشاوره برای تسکین اضطراب اجتماعی خود نیاز دارند.
روش های درمانی برای اختلال اضطراب اجتماعی عبارتند از:
-
روان درمانی
روان درمانی را می توان به تنهایی یا همراه با دارو استفاده کرد. گزینه های مختلف در روان درمانی شامل روش های روانشناختی است که برای کمک به فرد بیمار در تغییر رفتار نامطلوب به رفتار مطلوب استفاده می شود. اگرچه در جامعه ما مراجعه به روانپزشک وجهه خوبی ندارد، اما میلیون ها نفر به آن ها مراجعه می کنند و از خدمات آن ها استفاده می کنند.
-
درمان رفتاری شناختی (CBT)
سه نوع تکنیک CBT وجود دارد:
-
مواجهه
قرار گرفتن در موقعیت، می تواند از طریق تصور یا تجربه یک عملکرد یا موقعیت اجتماعی خاص در زندگی واقعی رخ دهد. اگر اختلال اضطراب اجتماعی شدید دارید، درمانگر شما ممکن است با تصور موقعیت های استرس زا آغاز کند و به تدریج شما را با زندگی واقعی آشنا کند.
-
بازسازی شناختی
توانبخشی، بر علائم شناختی SAD تمرکز دارد. مانند ضعف خودشناسی، ترس از قضاوت منفی از سوی دیگران و افکار منفی (مانند: نسبت دادن نتایج مثبت به شانس و نتایج منفی به کاستی های خود). بازسازی شناختی، شامل مجموعه ای از تمرینات است که برای شناسایی افکار منفی، ارزیابی واقعی بودن آنها و ایجاد افکار جایگزین برای به چالش کشیدن افکار اصلی طراحی شده است.
3. آموزش مهارت های اجتماعی
آموزش و تمرین مهارت های اجتماعی شامل تمرین های مختلفی مانند الگوسازی و ایفای نقش است که برای کمک به افراد، در یادگیری رفتارهای مناسب و کاهش اضطراب در موقعیت های اجتماعی طراحی شده اند.
همه افراد در درمان خود به آموزش مهارت های اجتماعی نیاز ندارند. این تمرینات به طور خاص برای افرادی طراحی شده است که کمبود آن ها در واقع فراتر از اضطراب اجتماعی است و در تعامل اجتماعی نیز مشکل دارند. این مهارت ها عبارتند از: تماس چشمی، برقراری مکالمه، ابراز وجود و برقراری تماس های تلفنی.
-
پذیرش و تعهد درمانی
درمان پذیرش و تعهد (ACT) یک تکنیک در درمان اختلال اضطراب اجتماعی است که پس از CBT ایجاد شد. از طریق ACT، شما یاد می گیرید که چگونه اضطراب و افکار منفی را به جای تلاش برای سرکوب آن ها بپذیرید. اگر خود را از اضطراب اجتماعی جدا کنید، بیماری شما به طور طبیعی برطرف می شود. یک درمانگر ACT از تمرینات تجربی، مداخلات مبتنی بر ارزش و آموزش مهارت های ذهن آگاهی به عنوان بخشی از درمان استفاده می کند.
-
روانکاوی
در روانکاوی یک درمانگر به شما کمک می کند تا مسائل زمینه ای دوران کودکی را که ممکن است به اضطراب اجتماعی شما کمک کند، درک کنید. این نوع درمان به ویژه برای افرادی که درگیری های عمیق و حل نشده ای در زندگی خود دارند که به اضطراب آنها دامن می زند مفید است.
-
گروه درمانی
در این روش فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی مهارت ها و تکنیک های اجتماعی لازم را برای تعامل با افراد در محیط های مختلف فرا می گیرد. شرکت در گروه درمانی با افرادی که ترس های مشابهی دارند به فرد مبتلا کمک می کند تا بر احساس تنهایی غلبه کند و مهارت های جدیدی را از طریق ایفای نقش در گروه بیاموزد.
-
تجویز دارو
انواع مختلفی از داروها برای درمان اضطراب اجتماعی تجویز می شود که هر کدام بسته به شرایط خاص فرد مبتلا دارای مزایا و معایب خود هستند. این داروها شامل موارد زیر است:
-
مهارکننده های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRIs)
این داروها به عنوان بهترین قرص برای اضطراب اجتماعی شناخته می شوند:
- Paxil CR (پاروکستین)
- Celexa (سیتالوپرام )
- Uvox CR (فلووکسامین)
-
مهارکننده های باز جذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs)
SNRI دسته ای از داروهای ضد افسردگی هستند که برای درمان اضطراب استفاده می شوند و بر انتقال دهنده های عصبی سروتونین و نوراپی تأثیر می گذارند. این داروها عبارتند از:
- Effexor XR (ونلافاکسین)
- سیمبالتا (دولوکستین)
-
مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)
زمانی MAOI مفیدترین دارو در درمان اختلال اضطراب اجتماعی بود، اما این داروها اگر با دستورالعمل های غذایی مصرف نشوند، می توانند عوارض جانبی جدی داشته باشند. این داروها عبارتند از:
- ناردیل (فنل زین)
- پارنات (ترانسیل پرومین)
-
درمان های تکمیلی
درمان های جایگزین برای اختلال اضطراب اجتماعی شامل مواردی مانند مکمل های غذایی، رایحه درمانی و یوگا است. بسیاری از درمان های جایگزین مورد استفاده در درمان اختلال اضطراب اجتماعی از نظر علمی ثابت نشده اند.
سخن پایانی
لازم است بدانید که اضطراب اجتماعی بلافاصله درمان نمی شود و این درمان برای همه جواب نمی دهد. روش درمان باید متناسب با نیازهای هر بیمار باشد. درمانگر و بیمار باید برای تعیین مؤثرترین روش و ارزیابی اثربخشی روش درمانی با یکدیگر همکاری کنند. از آنجایی که واکنش بیمار به درمان متفاوت است، برنامه درمانی باید با آزمون و خطا تنظیم شود.
پناه سبز
سوالات متداول
- اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
اختلال اضطراب اجتماعی یا هراس اجتماعی یک اختلال اضطراب رایج در جامعه است. این نوع اختلال باعث ترس و اضطراب فرد در محیط های اجتماعی می شود و اغلب در افراد با سنین نوجوانی ظاهر می شود. فرد مبتلا به این بیماری به شدت مضطرب است و از قضاوت دیگران یا تحت نظر گرفتن اطرافیان خود می ترسد.
- چه روش هایی برای درمان اضطراب اجتماعی وجود دارد؟
روش هایی درمانی برای هراس اجتماعی عبارتند از: روان درمانی، درمان رفتاری شناختی، درمان دارویی، روانکاری و ….